Unia Europejska stale podnosi poprzeczkę w kwestii efektywności energetycznej, konsekwentnie realizując swoje ambitne plany związane z neutralnością klimatyczną. Te zmiany są istotne dla dużych przedsiębiorstw produkcyjnych i dla mniejszych inwestorów na rynku nieruchomości, dla których zarządzanie energią to coraz większe wyzwanie, ale i szansa na zwiększenie wartości aktywów.
Nowe regulacje wprowadza dyrektywa 2024/1275, która ma na celu dalsze zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Wprowadza istotne zmiany, które będą miały wpływ na sposób zarządzania energią oraz modernizację istniejących obiektów. Przepisy te wspierają procesy renowacji i klasyfikacji energetycznej, co przyczyni się do zrównoważonego rozwoju sektora budowlanego i poprawy jakości życia mieszkańców.
Według danych Komisji Europejskiej budynki w UE odpowiadają za około 42% zużycia energii oraz 36% emisji gazów cieplarnianych. Większość z nich została zbudowana przed 2000 rokiem, a 75% ma niską efektywność energetyczną. To powoduje, że sektor budowlany jest kluczowym obszarem do działań zmierzających do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Modernizacja budynków nie tylko zmniejszy ich wpływ na środowisko, ale również obniży koszty ogrzewania i eksploatacji. Ograniczenie strat energii przez przegrody zewnętrzne, lepsza izolacja oraz wymiana źródeł ciepła to działania, które mogą znacząco poprawić efektywność energetyczną budynków.
Zaktualizowane regulacje dotyczące audytów energetycznych poszerzają ich zasięg, obejmując nie tylko największe podmioty, ale także firmy, które charakteryzują się wysokim zużyciem energii. Dla właścicieli nieruchomości oznacza to konieczność szczegółowego przyjrzenia się energetycznej kondycji budynków. W praktyce, audyty stają się narzędziem do identyfikacji miejsc, gdzie energia jest marnotrawiona, a także szansą na poprawę efektywności operacyjnej.
Dyrektywa 2024/1275 dotyczy szerokiego zakresu podmiotów, w tym:
Zmiana podejścia do zarządzania energią w budynkach to także odpowiedź na rosnące wymagania najemców. Coraz częściej poszukują oni nieruchomości przyjaznych środowisku, gdzie koszty eksploatacyjne są zoptymalizowane, a ślad węglowy – minimalny. Inwestorzy, którzy szybko dostosują swoje portfele do nowych realiów, mogą zyskać przewagę konkurencyjną.
Parlament Europejski przyjął nowelizację dyrektywy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków (EPBD). Zmiany mają na celu przyspieszenie dekarbonizacji sektora budowlanego w krajach Unii Europejskiej.
Wprowadzone przepisy wymagają, aby nowe budynki były zeroemisyjne już od 2030 roku, a istniejące stopniowo modernizowane do 2050 roku, poprawiając ich efektywność energetyczną. Nowe regulacje mają przynieść korzyści środowiskowe i poprawić sytuację ekonomiczną i energetyczną mieszkańców oraz gospodarek krajów członkowskich.
Zgodnie z nowelizacją wszystkie nowo powstające budynki od 2030 roku muszą być zeroemisyjne, a budynki publiczne – już od 2028 roku. Dodatkowo państwa członkowskie zobowiązano do wprowadzenia minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej dla już istniejących budynków.
Do 2030 roku wymagane będzie przeprowadzenie remontów 16% budynków niemieszkalnych, które mają najniższą efektywność energetyczną, a do 2033 roku – 26%. Przewiduje się również wprowadzenie systemu klasyfikacji energetycznej, podobnego do tego stosowanego w przypadku urządzeń AGD, co pomoże w identyfikacji budynków wymagających pilnych działań modernizacyjnych.
W skrócie:
Państwa członkowskie mają obowiązek stworzenia programów wsparcia finansowego oraz doradczego, które pomogą właścicielom i mieszkańcom w modernizacji ich nieruchomości.
Nowelizacja zakłada, że Społeczny Fundusz Klimatyczny przeznaczy środki na renowację budynków, zwłaszcza dla konsumentów wrażliwych. Polska, będąca jednym z największych beneficjentów funduszu, otrzyma znaczne wsparcie na realizację tych celów.
Zakłada się również stopniowe wprowadzanie obowiązku montażu instalacji fotowoltaicznych na dachach nowych i modernizowanych budynków. Zgodnie z harmonogramem, proces ten będzie początkowo obejmował budynki publiczne i niemieszkalne, a później także mieszkalne.
Jednym z ważniejszych elementów nowelizacji jest wycofanie dotacji na kotły na paliwa kopalne, w tym na gaz, w programach takich jak „Czyste Powietrze”. Do 2040 roku wszystkie kotły na paliwa kopalne mają zostać wycofane z użytkowania. W ich miejsce będą promowane ekologiczne systemy grzewcze, takie jak pompy ciepła czy urządzenia wykorzystujące odnawialne źródła energii.
Nowelizacja przepisów ma przynieść wiele korzyści gospodarczych. Rosnące zapotrzebowanie na materiały budowlane, urządzenia grzewcze i ekipy remontowe otworzy nowe możliwości dla małych i średnich przedsiębiorstw. Przewiduje się również wzrost liczby miejsc pracy oraz konieczność podnoszenia kwalifikacji w sektorze budowlanym.
Inwestorzy oczekują stabilnych ram prawnych, które umożliwią otwieranie nowych fabryk i zakładów produkujących nowoczesne technologie. Proces dekarbonizacji budownictwa ma więc szansę stać się impulsem dla rozwoju innowacyjnych rozwiązań i technologii na europejskim rynku.
Nowelizacja EPBD uwzględnia także kwestie jakości środowiska wewnętrznego. Opracowanie standardów dotyczących jakości powietrza, wilgotności i temperatury w pomieszczeniach ma na celu stworzenie zdrowszych warunków życia. Budynki, w których spędza się większość czasu, powinny zapewniać wysoką efektywność energetyczną oraz być energooszczędne i przyjazne dla zdrowia mieszkańców.
Podczas gdy nowe regulacje mogą wydawać się złożone, odpowiednie podejście do ich wdrożenia otwiera szerokie możliwości. Inwestorzy, którzy zdecydują się na strategiczne podejście do zarządzania energią i zadbają o efektywność energetyczną budynku, mogą nie tylko uniknąć kar, ale również zwiększyć wartość swoich aktywów. Współpraca z ekspertami od audytów nieruchomości, takich jak SAWICCY NIERUCHOMOŚCI – oraz wykorzystanie nowoczesnych narzędzi pozwala na skuteczne zarządzanie kosztami i budowanie przewagi konkurencyjnej.
Dostosowanie nieruchomości do nowych wymagań staje się więc nie tyle obowiązkiem, co szansą na zwiększenie ich atrakcyjności. To moment, w którym proekologiczne podejście spotyka się z realnymi korzyściami biznesowymi.
